Ròng rã 6 năm trời mới trút bỏ “chiếc áo beta”

HN, ngày 18 tháng 5 năm 2025

¤

Hôm nay đúng ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam, 18/5/2025.

Cũng khoảng thời gian này 6 năm trước, chương trình máy tính bayesvl chạy trên R được chấp thuận xuất bản (release) trên The Comprehensive R Archive Network (CRAN) và trở thành một thư viện đóng góp chính thức. Sự chấp thuận này chỉ có được sau khi The R Core Team kiểm định về mặt kỹ thuật, cũng như đảm bảo các tiêu chuẩn vận hành.

Hình ảnh trang CRAN khi xuất bản v0.8.5 (24/5/2019)

Báo Khoa học & Phát triển có bài giới thiệu bayesvl khoảng 2 tuần sau đó, ngày 13/6/2019 [1].

Việc ứng dụng cũng phải mất rất nhiều thời gian. Để phổ biến thêm cho những người sử dụng (thường là các nhà nghiên cứu ở các trường/viện) lại cần thêm những sinh hoạt khoa học như tại VIASM/HANU năm 2023 [2].

Tới năm 2024, tức là hơn 5 năm sau khi bayesvl version 0.8.5 ra đời, số người sử dụng mới dần tăng lên, tiệm cận 100 người đã sử dụng thành công trong hoạt động nghề nghiệp (nghĩa là có bản thảo sử dụng bayesvl được chấp thuận công bố sau bình duyệt “peer review”).

Những suy nghĩ về ứng dụng bayesvl có thể tìm hiểu qua chia sẻ của người sử dụng. (Xem các bài báo [3-6].)

Thống kê nhanh tới 9/5/2025 của cộng đồng bayesvl & BMF analytics như sau:

Năm	Số SP/năm	Số SP lũy kế	Số tác giả	Số đơn vị	Số quốc gia
2025	6	75	143	179	18
2024	27	69	133	161	16
2023	14	42	66	109	12
2022	7	28	49	82	7
2021	15	21	41	65	5
2020	4	6	25	41	4
2019	2	2	14	11	3

 

Như vậy, tới thời điểm thống kê gần nhất, có ít nhất 75 nghiên cứu sử dụng bayesvl đã được công bố sau bình duyệt. Tổng số tác giả tham gia các nghiên cứu sử dụng bayesvl là 143. Họ đến từ 179 đơn vị (trường/viện), tại 18 quốc gia.

Và cũng tới tận khi những con số này đã tích lũy qua thời gian, bayesvl mới trút bỏ chiếc áo beta cũ, tức version 0.8.5, để nâng cấp thành phiên bản package bayesvl version 1.0.0. Đúng vào ngày 18/5/2025, ngày Khoa học & Công nghệ Việt Nam [7].

Package bayesvl v1.0.0 đã chính thức giã từ chiếc áo beta đã mang trên mình ròng rã suốt 6 năm trời để bước sang tuổi lên 7!

Chiếc áo mới v1.0.0 có đính thêm một chi tiết là số DOI do CRAN cung cấp: 10.32614/CRAN.package.bayesvl.

References

[1] Hạnh, H. P. (2019, Jun. 13). Chương trình máy tính bayesvl trong môi trường R: Đóng góp Việt cho khoa học thế giới. https://khoahocphattrien.vn/khoa-hoc/chuong-trinh-may-tinh-bayesvl-trong-moi-truong-r-dong-gop-viet-cho-khoa-hoc-the-gioi/20190613093044113p1c160.htm

[2] Yến, N. T. Q. (2023). Sinh hoạt khoa học VIASM HANU mang BMF Analytics đến với KHXH&NV. https://kinhtevadubao.vn/sinh-hoat-khoa-hoc-viasm-hanu-mang-bmf-analytics-den-voi-khxhnv-27529.html

[3] Huệ, N. T. H. (2024, Apr. 28). Nhìn lại 5 năm phát triển chương trình phân tích thống kê Bayes của người Việt. https://kinhtevadubao.vn/nhin-lai-5-nam-phat-trien-chuong-trinh-phan-tich-thong-ke-bayes-cua-nguoi-viet-28667.html

[4] Phượng, D. T. M. (2024, May 31). Hành trình một năm kỳ lạ của tôi với bayesvl và BMF. https://kinhtevadubao.vn/hanh-trinh-mot-nam-ky-la-cua-toi-voi-bayesvl-va-bmf-28879.html

[5] Hoàng, N. M., & Thường, P. C. (2024, Jun. 26). Chương trình máy tính Bayesvl và liên tưởng tới “OCOP” trong nghiên cứu. https://vjst.vn/vn/tin-tuc/9804/chuong-trinh-may-tinh-bayesvl-va-lien-tuong-toi-ocop-trong-nghien-cuu.aspx

[6] Thường, C. (2024). “Xuất khẩu” BMF sang châu Phi qua “ngả đường” Indonesia. https://vjst.vn/vn/tin-tuc/10145/xuat-khau-bmf-sang-chau-phi-qua-nga-duong-indonesia.aspx

[7] Vuong, Q. H., & La, V. P. (2025). Package ‘bayesvl’ version 1.0.0. https://books.google.com/books/about?id=znleEQAAQBAJ

[8] Hoàng, V. Q., et al. (2025). Chuyện kể về một sản phẩm khoa học-công nghệ sinh ra từ Xóm Chim. https://books.google.com/books/about?id=tpBeEQAAQBAJ