Vài dòng ghi lại lịch sử Trung tâm ISR, nhân ngày đầu sang tuổi lên 7

Phenikaa University, 2-8-2023

Hôm qua, ngày 1-8-2023 là thời điểm Trung tâm Nghiên cứu Xã hội Liên ngành (ISR) chia tay tuổi thứ 6. Đúng ra là ngày 31-7, thế nhưng do lịch công việc, nên văn bản ký và gửi đến người sáng lập (là tác giả bài viết này) vào ngày 1-8-2017. Lúc ấy, tên trường chủ quản vẫn còn là Trường Đại học Thành Tây. Tới cuối 2018, mới chính thức mang tên gọi Trường Đại học Phenikaa như bây giờ. Nhưng tên Trung tâm thì chưa có khi nào thay đổi.

Như thế, hôm nay chính là ngày đầu tiên bước sang tuổi lên 7 của ISR, mặc dù nếu đếm năm, thì đã sang năm thứ 7 kể từ 1-1-2023 rồi.

Khi này, vài hình ảnh thời khắc vừa thành lập Trung tâm ISR lại trở nên hiếm, có khi chẳng còn mấy ai lưu giữ.

Đầu tiên là sự kiện cây mắc-ca (macadamia) bỗng nhiên ra hoa và đậu quả từ mùa xuân 2017. Cây này do cố Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn tặng và trồng. Ông cũng là người sáng lập ra Trường. Lúc tháng 8-2017, quả cũng đã khá to, theo tôi thấy thì gần như đạt kích thước cực đại.

 

H1. Cây mắc-ca năm đầu tiên có quả, phía trước Nhà Hiệu bộ Trường ĐH Thành Tây, tiền thân của Phenikaa Uni (tháng 8-2017).

Tiếp theo là hình ảnh khuôn viên phía trước nhà hiệu bộ, phòng họp ban giám hiệu. Hiện nay nó ở phía sau lưng khu giảng đường mới Phenikaa Uni đã xây lại, nhưng lúc đó là nơi chủ yếu cán bộ giảng viên để xe, họp, làm việc.

Lúc đó khuôn viên rất đơn sơ, gạch lát còn chắp vá chỗ gạch lá dừa, chỗ láng xi-măng. Đi qua hàng rào inox là ra phía sau gần ao chuôm, ruộng rau. Không thể có gì so sánh với sự khang trang hiện nay, nếu xét từ góc độ tiện nghi, hiện đại, thẩm mỹ. Càng không thể so về ngân khoản đầu tư. Tuy nhiên, với sở thích thiên nhiên, tôi lại rất thích thú với sự đơn sơ, mộc mạc này.

 

H2. Hàng ghế đá với hàng cây sấu trong vườn (tháng 8-2017).

Tôi đã từng có một kế hoạch bất thành với thiên nhiên tưởng tượng của ISR. Một thời điểm cuối 2017, trong lúc ban lãnh đạo cũ đang tiếp tục việc sửa và tân trang khuôn viên, một chủ đầu tư có hỏi ý kiến yêu cầu của tôi về khuôn viên. Tôi có đặt ra kế hoạch là chỉ cần một hai phòng làm việc nhỏ, đơn giản. Nhưng không gian của ISR sẽ bao gồm một cái ao nước, ở giữa có cái cành tre (để nhử Bói Cá đến đậu), bờ đất xung quanh khoảng 2 mét đất nện, không được rải sỏi hay lát gạch, láng xi-măng. Các loại cây sẽ trồng là cây ưa nước như vối, dừa, vả... Đó là cách tạo nên môi trường thuận lợi cho “serendipity”. Mặc dù kế hoạch được phê duyệt và bắt tay vào triển khai, nhưng vài biến cố lịch sử khiến nó đã không bao giờ hoàn thành.

Tiếp theo là ảnh rất mới, vào tháng mà ISR chia tay tuổi thứ 6. Kỹ sư Lã Việt Phương người đồng hành từ thuở khai sinh bên tay trái, người viết bài này bên tay phải. Lúc này, một lý thuyết trọng yếu của ISR, được nuôi dưỡng từ 2012, cũng đã ra đời và lan tỏa tới các thư viện.

 

H3. Hình ảnh khuôn viên hiện đại, mới mẻ của Phenikaa University vào tháng 7-2023.

Những người lãnh đạo và phụ trách ban giám hiệu thời kỳ 2017, đến bây giờ chỉ còn lại Chủ tịch Hồ Xuân Năng, cũng là nhà đầu tư cho toàn bộ đổi thay của trường, dưới tên mới Phenikaa University. Ban lãnh đạo hiện nay phần lớn bắt đầu gia nhập từ năm 2019, với một hai cá nhân ngoại lệ từ nửa cuối 2018.

Ghi lại vài dòng để lưu lại cả ảnh lẫn ký ức. Mai sau có khi quên, thì còn có chỗ để lục tìm.